TỔNG VỊNH TRUYỆN KIỀU
Bản chữ Hán:
青心才人詩集序
今使緣締贈扇,遼陽不歸叔父之喪;變起賣絲,雷州即辦寃民之案;則瑟琴好合,骨肉團圓;碧玉長留,紫釵不斷;烟花商客,何來買笑之金;聲教外臣,終阻歸降之甲。何以表閨人之孝行,見俠女之機權;乃知:事非曲則不奇,遇愈屯而乃顯。
卿真達者,須知蒼昊之憐才;我亦云然,莫怨紅顏之無分。獨是:未通媒妁,先訂私盟,一墜繁花,便成結習。或者謂水蕩雲流之態;淪而為枝迎葉送之風。不知:紅杏出墻,未付香心於粉蝶;霜鋒飲恨,恐延禍事於池魚。勵鏡裏之冰霜,度愁邊之歲月。無瑕之壁,價可重於連城;已逝之波,夢猶回於舊浦。試平情而著論,宜略迹而原心。
又況:十首新詩,冠入斷腸之集;四絃宮怨,譜成薄命之音。覺棲涼其惱人,復娉婷而顧影。花應輸艷,柳欲憎嬌。參北部之風騷,笑啼亦韻;擅南朝之粉黛,濃淡相宜。固宜諸老鍾情,遍名姓於裙邊袖角;遂使千秋記事,採風流於剩粉殘脂。
嗟乎!小謫風塵,幾遭魔孽。情天浩渺,恨海滄茫。隨風之絮何依;墜悃之花無賴。干卿甚事,替古偏愁。然而,聽月夜之琵琶,青杉易濕;唱隔江之玉樹,白鬢添花。由來名士佳人,夙世有花嚴之劫;休怪青山黃土,千古同淪落之悲。僕本多情,感深同調。未悟空花於色界,偏憐幻夢於春場。金屋阿嬌,漫著半空之想;美人芳草,憑招隔代之魂。偶興筆以抽思,遂逐回而想詠。言之長也,藉當客窗聽雨之談;靈之來兮,或在洛浦淩波之夜。
Dịch nghĩa:
Kim sử :
Duyên đề tặng phiến, Liêu Dương bất quy thúc phụ chi tang,
Biến khởi mãi ty, Lôi châu tức biện oan dân chi án;
Tắc:
Sắc cầm hảo hợp,
cốt nhục đoàn viên,
bích ngọc trường lưu,
tử thoa bất đoạn;
Yên hoa thương khách, hà lai mại tiếu chi kim,
Thanh giáo ngoại thần, chung trở quy hàng chi giáp.
Hà dĩ:
Biểu khuê nhân chi hiếu hạnh,
Kiến hiệp nữ chi cơ quyền?
Nãi tri:
Sự phi khúc tắc bất kỳ;
Ngộ dũ truân nhi nãi hiển.
Khanh chân đạt giả, tu tri thương hiệu chi liên tài;
ngã diệc vân nhiên, mạc oán hồng nhan chi vô phận.
Độc thị:
Vị thông môi chuớc, tiên đính tư minh,
Nhất trụy phồn hoa, tiện thành kết tập.
Hoặc giả vị thủy đãng vân lưu chi thái,
Luận nhi vi chi nghênh diệp tống chi phong.
Bất tri:
Hồng hạnh xuất tường, vị phó hương tâm phấn điệp.
Sương phong liễm hận, khủng điên họa sự ư trì ngư.
Lệ kính lý chi băng sương,
Độ sầu biên chi tuế nguyệt.
Vô hà chi bích, giá khả trọng ư liên thành;
Dĩ thệ chi ba, mộng do hồi ư cựu phố.
Thí bình tình nhi trước luận,
Nghi lược tích nhi nguyên tâm.
Hựu huống:
Thập thủ tân thi, quán nhập đoạn trường chi tập;
Tứ huyền cung oán, phổ thành bạc mệnh chi âm.
Giác thê lương kỳ não nhân, phục đính đình nhi cố ảnh.
Hoa ưng thâu diễm,
Liễu dục tăng Kiều.
Tham bắc bộ chi phong tao tiếu đề diệc vận;
Thiện nam triều chi phấn đại nùng đạm tương nghi.
Cố nghi chư lão chung tình, biến danh tính ư quần biên tụ giốc;
Toại sử thiên thu ký sự, thái phong lưu ư thặng phấn tàn chi.
Ta hồ:
Tiểu trích phong trần,
Kỷ tao ma nghiệt!
Tình thiên hạo diểu,
Hận hải thương mang!
Tùy phong chi nhứ hà y!
Trụy khổn chi hoa vô lại!
Can khanh thậm sự,
Thế cổ thiên sầu!
Nhiên nhi:
Thính nguyệt dạ chi tỳ bà, thanh sam dị thấp;
Xướng cách giang chi ngọc thụ, bạch mấn thiêm hoa.
Do lai danh sĩ giai nhân, túc thế hữu hoa nghiêm chi kiếp.
Hựu quái thanh sơn hoàng thổ, thiên cổ đồng luân lạc chi bi.
Bộc bản đa tình,
Cảm thông đồng điệu.
Vị ngộ không ư sắc giới,
Thiên liên do mộng ư xuân tràng.
Kim ốc A Kiều, mạn trước bán không chi tưởng;
Mỹ nhân phương thảo, bằng chiêu cách đại chi hồn. Ngẫu hững bút dĩ trừu tư, toại trục hồi nhi tưởng vịnh. Ngôn chi trường dã, tạ đương khách song thính vũ chi đàm; linh chi lai hề, hoặc tại Lạc phố lăng ba chi dạ...
Bản dịch của Đái Đức Tuấn & Đàm Quang Thiện:
Nay ví thử: duyên ưa trao quạt, Liêu Dương chẳng vì tang chú trở về; biến tại bán tơ, Lôi Châu giá được dân oan minh án; thì chắc đẹp duyên đôi lứa, đoàn tụ cả nhà, ngọc bích còn nguyên, thoa vàng chẳng gẫy. Mà đâu có thể làng chơi son phấn, đem vàng mua được nụ cười; lại chẳng bao giờ, ngoài cõi anh hùng, cổi giáp quay đầu chịu phục. Thì sao: tỏ rõ phòng khuê mà hiếu hạnh, thấy được gái nghĩa hiệp lại cơ quyền.
Thế mới biết không rắc rối việc chẳng phi thường, có gian truân danh càng rạng rỡ. Nàng đà hiểu đó, Trời xanh thương khách tài hoa; ta nói vậy thôi, má đỏ oán chi phận bạc. Chỉ vì: chưa thông môi lái, đã nặng thề bồi, lỡ bước phồn hoa, quen đường gió bụi.
Hoặc có người nói, sở dĩ lá đưa cành đón, chỉ vì nước chảy mây trôi. Ai biết đâu hạnh thắm vượt tường, chưa gửi nhuỵ thơm cho bướm; dao oan nuốt hận, chỉ lo vạ cháy theo thành ven cõi sầu ngày tháng phôi pha; trong lòng kính tuyết sương gắng gỏi. Ngọc không hoen ố, giá cao kỳ xiết mấy thành liền; sóng đã trôi xuôi, hồn lẩn quất về phố cũ.
Như bình tình mà phán đoán, nên xét lại tự căn nguyên. Huống chi: nhất giải đoạn trường, thơ mới mười bài tuyệt tác; bốn giây bạc mệnh Hồ một khúc lâm ly. Bi ai những não lòng người; tha thuớt còn ngờ bóng cũ. Hoa ưng khoe thắm, liễu muốn thêm tươi. Đất Bắc thấm mùi lịch sự, cười khóc nên thơ; trời Nam rạng vẻ phấn son, thắm phai đượm nét.
Cho nên bao người cũ say đời tình chung, đem tính danh ghi góc áo xiêm; ngàn thu sau tiếc chuyện phong lưu, viết sử sách vớt hương thừa phấn cũ. Than ôi! gió bụi một phen, nổi chìm mấy độ. Trời tình bát ngát, bể hận mênh mang, sợi tơ mành gió cuốn lênh đênh, đoá hoa rụng quê người trôi dạt...Xét đến nàng cũng hay mua việc, chuyện ngàn thu còn áo não làm chi? Chẳng qua: đêm trăng nghe khúc Tỳ Bà, áo xanh đẫm lệ; cách bến hát câu ngọc thụ, tóc trắng thêm sương.
Xưa nay danh sĩ giai nhân, hoa nghiêm vẫn một đời gian khổ; xót lẽ đất vàng núi biếc, luân lạc cùng muôn thuở đau thương. Tớ vốn nhiều tình, cảm ai cùng điệu. Cõi sắc hoa không chửa tỉnh; trường xuân mộng ảo còn say. Phương thảo gọi hồn, mường tượng người xưa phảng phất; nhà vàng xây mộng, mơ màng bóng ngọc thuớt tha. Chuyện cũ bâng khuâng, sẵn bút đề thơ ngẫu hứng; người xưa tưởng nhớ, chia hồi ngâm vịnh tiêu tao. Nói chẳng hết lời, ngoài cửa mưa thu rả rích; hồn thiêng chăng lẽ, đêm trường Lạc Phố chơi vơi...
Bản dịch của Lãng nhân (Phùng Tất Đắc)
Ví thử: Gắn bó tự ngày trao quạt, tang Liêu Dương đừng lỡ hẹn duyên hài, đặt bày do gã bán tơ, án Lôi quận giải ngay niềm oan khuất. Ắt là: Sắt cầm êm ả, cốt nhục sum vầy. Ngọc biếc vẫn lành thoa vàng không gãy. Lả lơi hoa rượu, khách làng chơi đâu được dịp mua cười; ngang dọc biên thùy, tay cung kiếm há thua cơ bó giáp? Thì sao thấy được: Chốn khuê các đã đủ điều hiếu hạnh; bạn quần thoa mà biết lẽ kinh quyền!
Mới hay: Việc đời khuất khúc, chuyện mới ly kỳ; cảnh ngộ éo le, nết càng tỏ rõ. Nàng đà thừa hiểu; từ xưa trẻ tạo vẫn lân tài; ta lại nhủ cùng; đâu phải má hồng đều tủi phận. Chỉ vì: Chưa mối manh đã vội thề bồi; mắc trăng gió mới thành hư hỏng.
Hoặc lại bảo: nước chảy mây bay quen mất nết; hóa cho nên: lá đưa cành đón dễ hư thân. Nào biết đâu: Nhị vẫn phong hương, chẳng để bướm ong thông được lối; dao toan cắt hận, nhưng e ao cá cháy theo thành. Mài mảnh gương soi rõ tấm băng trinh; ôm nỗi khổ gắng qua ngày tủi nhục. Ngọc không mãi bợn, há thua đâu giá trọng liên thành; nước dẫu trôi xuôi, vẫn nhớ đến mối tình cựu phố.
Ví muốn bàn cho thấu đáo; - cũng nên xét đến tâm tình. Huống chi : Bốn dây gió thảm mưa sầu, phả thiên bạc mệnh, mười vận hoa thêu gấm dệt, chiếm giải Đoạn trường.
Những nghe đã xót xa lòng, tưởng đến càng mê mẫn bóng. Hoa đành thua vẻ; liễu muốn ghen mầu. Hội phong tao đất Bắc nên trang, khóc cười phải điệu. Nét son phấn miền Nam đáng bậc, đậm nhạt ưa nhìn.
Vậy nên những khách tài hoa, chẳng ngại đề tên họ bên chéo quần tay áo; lại khiến ngàn năm ghi chép, không nề nhặt phong lưu nơi phấn sót hương thừa. Than ôi Mới lọt vào một kiếp phong trần; đã vương lấy bao phen oan nghiệt. Trời tình u uất, biển hận vơi đầy. Sợi tơ mành phó mặc gió bay, cánh hoa rụng, sá gì bàn lội. Từ trước đã dư người hoài cảm, sao nay còn hận nỗi thương tâm? Ấy cũng vì: Tiếng tỳ bà nghe lắng đêm trăng, áo xanh dễ đầm giọt lệ; khúc ngọc thụ vẳng qua mặt sóng, tóc bạc thêm đượm màu sương ...
Cho hay danh sĩ giai nhân, nợ sau trước cũng âu người một hội; Dẫu ở non xa nước lạ, kiếp sông hồ khôn thoát hận ngàn thu. Ta vốn đa tình; - luống thương đồng điệu. Cõi Sắc hoa Không chưa giác ngộ; đài xuân giấc bướm vẫn mơ màng. Cỏ Mỹ nhân một bó u hoài, hồn thơm có thấu? Tòa Kim ốc những hằng vọng tưởng, vóc ngọc còn đâu?
Sẵn bút hoa tả mối sầu tư, đem truyện cũ chia hồi tưởng vịnh:
Giãi mãi mà ân tình chưa dứt, giọt mưa đêm còn thánh thót bên khách song; thiêng chăng thì hiển hiện cho xem, bóng người đẹp chùng nhởn nhơ nơi Lạc phố ...
Bản dịch của Đoàn Tư Thuật
Giả sử ngay khi trước, Liêu Dương cách trở, duyên chàng Kim đừng lỡ việc ma chay; quan lại công bằng, án viên ngoại tỏ ngay tình oan uổng. Thì đâu đến nỗi son phấn mấy năm lưu lạc, đem thân cho thiên hạ mua cười; mà chắc biên thuỳ một cõi nghênh ngang, ai xui được anh hùng cởi giáp. Thì sao còn tỏ được người thục nữ mà đủ đường hiếu nghĩa, tay đàn bà mà lại có cơ quyền. Thế mới biết: người khôn thì hay gặp gian truân, chuyện đời khéo lắm trò quanh quẩn.
Con tạo hoá vốn thương yêu tài sắc, nàng đà biết thế hay chưa. Khách má hồng đừng giận nỗi trăng già, ta cũng khuyên lời phải chẳng. Chỉ vì một tội mối manh chưa có, thề thốt đã nhiều, trăng gió mắc vào, phồn hoa dính mãi.
Cũng có người bảo: tại nước chảy mây trôi lỡ bước, nên cành đưa lá đón quen thân. Nào biết đâu bông hạnh nở ngoài tường chưa để con ong qua tới; cho có muốn lưỡi dao liều với mạng, lại e thành cháy vạ lây. Tấm lòng này như tuyết như gương, mối sầu nọ qua ngày qua tháng. Ngọc kia không vết, giá liên thành khôn xiết so bì. Nước đã trôi xuôi, hồn cựu mộng hãy còn vơ vẩn.
Bàn cho thật phải, tình cũng nên thương. Lại xem như bút mực tài hoa, đoạn trường mười khúc; trúc tơ phong nhã, hồ cầm một chương; câu thần vẳng vọng tiêu tao, bóng ngọc tưởng chiều não nuột; hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh, vậy nên khách đa tình say chuyện phong lưu, trăm năm cũ còn ghi tên tuổi hảo; người chép sách tiếc vì tài sắc, nghìn thu sau nhặt lấy phấn hương thừa.
Than ôi, một bước phong trần, mấy phen chìm nổi; trời tình mờ mịt, bể hận mênh mang. Sợi tơ mành theo gió đưa đi, cánh hoa rụng chọn gì đất sạch. Ai dư nước mắt khóc người đời xưa, thế mà giống đa tình luống những sầu chung, hạt lệ Tầm Dương chan chứa; lòng cảm cựu ai xui thương mướn, nghe câu ngọc thụ não nùng.
Cho hay danh sĩ giai nhân, cùng một kiếp hoa nghiêm nặng nợ. Ngán nỗi non xanh đất đỏ, để riêng ai luân lạc đau lòng. Ta cũng nòi tình, thương người đồng điệu. Cái kiếp không hoa lẩm cẩm, con hồn xuân mộng bâng khuâng. Đã toan đúc sẵn nhà vàng chờ người quốc sắc, lại muốn mượn chùm phương thảo hú vía thuyền quyên.
Sẵn bút nghiên chia vịnh từng hồi, đem sự tích tóm làm một tựa. Bây giờ kể còn dài chưa hết, hạt ba tiêu như thánh thót mưa thu. Hỡi ơi, hồn còn có biết hay chăng? Bóng hoàn bội tưởng ra vào Lạc phố.
青心才人詩集序
今使緣締贈扇,遼陽不歸叔父之喪;變起賣絲,雷州即辦寃民之案;則瑟琴好合,骨肉團圓;碧玉長留,紫釵不斷;烟花商客,何來買笑之金;聲教外臣,終阻歸降之甲。何以表閨人之孝行,見俠女之機權;乃知:事非曲則不奇,遇愈屯而乃顯。
卿真達者,須知蒼昊之憐才;我亦云然,莫怨紅顏之無分。獨是:未通媒妁,先訂私盟,一墜繁花,便成結習。或者謂水蕩雲流之態;淪而為枝迎葉送之風。不知:紅杏出墻,未付香心於粉蝶;霜鋒飲恨,恐延禍事於池魚。勵鏡裏之冰霜,度愁邊之歲月。無瑕之壁,價可重於連城;已逝之波,夢猶回於舊浦。試平情而著論,宜略迹而原心。
又況:十首新詩,冠入斷腸之集;四絃宮怨,譜成薄命之音。覺棲涼其惱人,復娉婷而顧影。花應輸艷,柳欲憎嬌。參北部之風騷,笑啼亦韻;擅南朝之粉黛,濃淡相宜。固宜諸老鍾情,遍名姓於裙邊袖角;遂使千秋記事,採風流於剩粉殘脂。
嗟乎!小謫風塵,幾遭魔孽。情天浩渺,恨海滄茫。隨風之絮何依;墜悃之花無賴。干卿甚事,替古偏愁。然而,聽月夜之琵琶,青杉易濕;唱隔江之玉樹,白鬢添花。由來名士佳人,夙世有花嚴之劫;休怪青山黃土,千古同淪落之悲。僕本多情,感深同調。未悟空花於色界,偏憐幻夢於春場。金屋阿嬌,漫著半空之想;美人芳草,憑招隔代之魂。偶興筆以抽思,遂逐回而想詠。言之長也,藉當客窗聽雨之談;靈之來兮,或在洛浦淩波之夜。
Dịch nghĩa:
Kim sử :
Duyên đề tặng phiến, Liêu Dương bất quy thúc phụ chi tang,
Biến khởi mãi ty, Lôi châu tức biện oan dân chi án;
Tắc:
Sắc cầm hảo hợp,
cốt nhục đoàn viên,
bích ngọc trường lưu,
tử thoa bất đoạn;
Yên hoa thương khách, hà lai mại tiếu chi kim,
Thanh giáo ngoại thần, chung trở quy hàng chi giáp.
Hà dĩ:
Biểu khuê nhân chi hiếu hạnh,
Kiến hiệp nữ chi cơ quyền?
Nãi tri:
Sự phi khúc tắc bất kỳ;
Ngộ dũ truân nhi nãi hiển.
Khanh chân đạt giả, tu tri thương hiệu chi liên tài;
ngã diệc vân nhiên, mạc oán hồng nhan chi vô phận.
Độc thị:
Vị thông môi chuớc, tiên đính tư minh,
Nhất trụy phồn hoa, tiện thành kết tập.
Hoặc giả vị thủy đãng vân lưu chi thái,
Luận nhi vi chi nghênh diệp tống chi phong.
Bất tri:
Hồng hạnh xuất tường, vị phó hương tâm phấn điệp.
Sương phong liễm hận, khủng điên họa sự ư trì ngư.
Lệ kính lý chi băng sương,
Độ sầu biên chi tuế nguyệt.
Vô hà chi bích, giá khả trọng ư liên thành;
Dĩ thệ chi ba, mộng do hồi ư cựu phố.
Thí bình tình nhi trước luận,
Nghi lược tích nhi nguyên tâm.
Hựu huống:
Thập thủ tân thi, quán nhập đoạn trường chi tập;
Tứ huyền cung oán, phổ thành bạc mệnh chi âm.
Giác thê lương kỳ não nhân, phục đính đình nhi cố ảnh.
Hoa ưng thâu diễm,
Liễu dục tăng Kiều.
Tham bắc bộ chi phong tao tiếu đề diệc vận;
Thiện nam triều chi phấn đại nùng đạm tương nghi.
Cố nghi chư lão chung tình, biến danh tính ư quần biên tụ giốc;
Toại sử thiên thu ký sự, thái phong lưu ư thặng phấn tàn chi.
Ta hồ:
Tiểu trích phong trần,
Kỷ tao ma nghiệt!
Tình thiên hạo diểu,
Hận hải thương mang!
Tùy phong chi nhứ hà y!
Trụy khổn chi hoa vô lại!
Can khanh thậm sự,
Thế cổ thiên sầu!
Nhiên nhi:
Thính nguyệt dạ chi tỳ bà, thanh sam dị thấp;
Xướng cách giang chi ngọc thụ, bạch mấn thiêm hoa.
Do lai danh sĩ giai nhân, túc thế hữu hoa nghiêm chi kiếp.
Hựu quái thanh sơn hoàng thổ, thiên cổ đồng luân lạc chi bi.
Bộc bản đa tình,
Cảm thông đồng điệu.
Vị ngộ không ư sắc giới,
Thiên liên do mộng ư xuân tràng.
Kim ốc A Kiều, mạn trước bán không chi tưởng;
Mỹ nhân phương thảo, bằng chiêu cách đại chi hồn. Ngẫu hững bút dĩ trừu tư, toại trục hồi nhi tưởng vịnh. Ngôn chi trường dã, tạ đương khách song thính vũ chi đàm; linh chi lai hề, hoặc tại Lạc phố lăng ba chi dạ...
Bản dịch của Đái Đức Tuấn & Đàm Quang Thiện:
Nay ví thử: duyên ưa trao quạt, Liêu Dương chẳng vì tang chú trở về; biến tại bán tơ, Lôi Châu giá được dân oan minh án; thì chắc đẹp duyên đôi lứa, đoàn tụ cả nhà, ngọc bích còn nguyên, thoa vàng chẳng gẫy. Mà đâu có thể làng chơi son phấn, đem vàng mua được nụ cười; lại chẳng bao giờ, ngoài cõi anh hùng, cổi giáp quay đầu chịu phục. Thì sao: tỏ rõ phòng khuê mà hiếu hạnh, thấy được gái nghĩa hiệp lại cơ quyền.
Thế mới biết không rắc rối việc chẳng phi thường, có gian truân danh càng rạng rỡ. Nàng đà hiểu đó, Trời xanh thương khách tài hoa; ta nói vậy thôi, má đỏ oán chi phận bạc. Chỉ vì: chưa thông môi lái, đã nặng thề bồi, lỡ bước phồn hoa, quen đường gió bụi.
Hoặc có người nói, sở dĩ lá đưa cành đón, chỉ vì nước chảy mây trôi. Ai biết đâu hạnh thắm vượt tường, chưa gửi nhuỵ thơm cho bướm; dao oan nuốt hận, chỉ lo vạ cháy theo thành ven cõi sầu ngày tháng phôi pha; trong lòng kính tuyết sương gắng gỏi. Ngọc không hoen ố, giá cao kỳ xiết mấy thành liền; sóng đã trôi xuôi, hồn lẩn quất về phố cũ.
Như bình tình mà phán đoán, nên xét lại tự căn nguyên. Huống chi: nhất giải đoạn trường, thơ mới mười bài tuyệt tác; bốn giây bạc mệnh Hồ một khúc lâm ly. Bi ai những não lòng người; tha thuớt còn ngờ bóng cũ. Hoa ưng khoe thắm, liễu muốn thêm tươi. Đất Bắc thấm mùi lịch sự, cười khóc nên thơ; trời Nam rạng vẻ phấn son, thắm phai đượm nét.
Cho nên bao người cũ say đời tình chung, đem tính danh ghi góc áo xiêm; ngàn thu sau tiếc chuyện phong lưu, viết sử sách vớt hương thừa phấn cũ. Than ôi! gió bụi một phen, nổi chìm mấy độ. Trời tình bát ngát, bể hận mênh mang, sợi tơ mành gió cuốn lênh đênh, đoá hoa rụng quê người trôi dạt...Xét đến nàng cũng hay mua việc, chuyện ngàn thu còn áo não làm chi? Chẳng qua: đêm trăng nghe khúc Tỳ Bà, áo xanh đẫm lệ; cách bến hát câu ngọc thụ, tóc trắng thêm sương.
Xưa nay danh sĩ giai nhân, hoa nghiêm vẫn một đời gian khổ; xót lẽ đất vàng núi biếc, luân lạc cùng muôn thuở đau thương. Tớ vốn nhiều tình, cảm ai cùng điệu. Cõi sắc hoa không chửa tỉnh; trường xuân mộng ảo còn say. Phương thảo gọi hồn, mường tượng người xưa phảng phất; nhà vàng xây mộng, mơ màng bóng ngọc thuớt tha. Chuyện cũ bâng khuâng, sẵn bút đề thơ ngẫu hứng; người xưa tưởng nhớ, chia hồi ngâm vịnh tiêu tao. Nói chẳng hết lời, ngoài cửa mưa thu rả rích; hồn thiêng chăng lẽ, đêm trường Lạc Phố chơi vơi...
Bản dịch của Lãng nhân (Phùng Tất Đắc)
Ví thử: Gắn bó tự ngày trao quạt, tang Liêu Dương đừng lỡ hẹn duyên hài, đặt bày do gã bán tơ, án Lôi quận giải ngay niềm oan khuất. Ắt là: Sắt cầm êm ả, cốt nhục sum vầy. Ngọc biếc vẫn lành thoa vàng không gãy. Lả lơi hoa rượu, khách làng chơi đâu được dịp mua cười; ngang dọc biên thùy, tay cung kiếm há thua cơ bó giáp? Thì sao thấy được: Chốn khuê các đã đủ điều hiếu hạnh; bạn quần thoa mà biết lẽ kinh quyền!
Mới hay: Việc đời khuất khúc, chuyện mới ly kỳ; cảnh ngộ éo le, nết càng tỏ rõ. Nàng đà thừa hiểu; từ xưa trẻ tạo vẫn lân tài; ta lại nhủ cùng; đâu phải má hồng đều tủi phận. Chỉ vì: Chưa mối manh đã vội thề bồi; mắc trăng gió mới thành hư hỏng.
Hoặc lại bảo: nước chảy mây bay quen mất nết; hóa cho nên: lá đưa cành đón dễ hư thân. Nào biết đâu: Nhị vẫn phong hương, chẳng để bướm ong thông được lối; dao toan cắt hận, nhưng e ao cá cháy theo thành. Mài mảnh gương soi rõ tấm băng trinh; ôm nỗi khổ gắng qua ngày tủi nhục. Ngọc không mãi bợn, há thua đâu giá trọng liên thành; nước dẫu trôi xuôi, vẫn nhớ đến mối tình cựu phố.
Ví muốn bàn cho thấu đáo; - cũng nên xét đến tâm tình. Huống chi : Bốn dây gió thảm mưa sầu, phả thiên bạc mệnh, mười vận hoa thêu gấm dệt, chiếm giải Đoạn trường.
Những nghe đã xót xa lòng, tưởng đến càng mê mẫn bóng. Hoa đành thua vẻ; liễu muốn ghen mầu. Hội phong tao đất Bắc nên trang, khóc cười phải điệu. Nét son phấn miền Nam đáng bậc, đậm nhạt ưa nhìn.
Vậy nên những khách tài hoa, chẳng ngại đề tên họ bên chéo quần tay áo; lại khiến ngàn năm ghi chép, không nề nhặt phong lưu nơi phấn sót hương thừa. Than ôi Mới lọt vào một kiếp phong trần; đã vương lấy bao phen oan nghiệt. Trời tình u uất, biển hận vơi đầy. Sợi tơ mành phó mặc gió bay, cánh hoa rụng, sá gì bàn lội. Từ trước đã dư người hoài cảm, sao nay còn hận nỗi thương tâm? Ấy cũng vì: Tiếng tỳ bà nghe lắng đêm trăng, áo xanh dễ đầm giọt lệ; khúc ngọc thụ vẳng qua mặt sóng, tóc bạc thêm đượm màu sương ...
Cho hay danh sĩ giai nhân, nợ sau trước cũng âu người một hội; Dẫu ở non xa nước lạ, kiếp sông hồ khôn thoát hận ngàn thu. Ta vốn đa tình; - luống thương đồng điệu. Cõi Sắc hoa Không chưa giác ngộ; đài xuân giấc bướm vẫn mơ màng. Cỏ Mỹ nhân một bó u hoài, hồn thơm có thấu? Tòa Kim ốc những hằng vọng tưởng, vóc ngọc còn đâu?
Sẵn bút hoa tả mối sầu tư, đem truyện cũ chia hồi tưởng vịnh:
Giãi mãi mà ân tình chưa dứt, giọt mưa đêm còn thánh thót bên khách song; thiêng chăng thì hiển hiện cho xem, bóng người đẹp chùng nhởn nhơ nơi Lạc phố ...
Bản dịch của Đoàn Tư Thuật
Giả sử ngay khi trước, Liêu Dương cách trở, duyên chàng Kim đừng lỡ việc ma chay; quan lại công bằng, án viên ngoại tỏ ngay tình oan uổng. Thì đâu đến nỗi son phấn mấy năm lưu lạc, đem thân cho thiên hạ mua cười; mà chắc biên thuỳ một cõi nghênh ngang, ai xui được anh hùng cởi giáp. Thì sao còn tỏ được người thục nữ mà đủ đường hiếu nghĩa, tay đàn bà mà lại có cơ quyền. Thế mới biết: người khôn thì hay gặp gian truân, chuyện đời khéo lắm trò quanh quẩn.
Con tạo hoá vốn thương yêu tài sắc, nàng đà biết thế hay chưa. Khách má hồng đừng giận nỗi trăng già, ta cũng khuyên lời phải chẳng. Chỉ vì một tội mối manh chưa có, thề thốt đã nhiều, trăng gió mắc vào, phồn hoa dính mãi.
Cũng có người bảo: tại nước chảy mây trôi lỡ bước, nên cành đưa lá đón quen thân. Nào biết đâu bông hạnh nở ngoài tường chưa để con ong qua tới; cho có muốn lưỡi dao liều với mạng, lại e thành cháy vạ lây. Tấm lòng này như tuyết như gương, mối sầu nọ qua ngày qua tháng. Ngọc kia không vết, giá liên thành khôn xiết so bì. Nước đã trôi xuôi, hồn cựu mộng hãy còn vơ vẩn.
Bàn cho thật phải, tình cũng nên thương. Lại xem như bút mực tài hoa, đoạn trường mười khúc; trúc tơ phong nhã, hồ cầm một chương; câu thần vẳng vọng tiêu tao, bóng ngọc tưởng chiều não nuột; hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh, vậy nên khách đa tình say chuyện phong lưu, trăm năm cũ còn ghi tên tuổi hảo; người chép sách tiếc vì tài sắc, nghìn thu sau nhặt lấy phấn hương thừa.
Than ôi, một bước phong trần, mấy phen chìm nổi; trời tình mờ mịt, bể hận mênh mang. Sợi tơ mành theo gió đưa đi, cánh hoa rụng chọn gì đất sạch. Ai dư nước mắt khóc người đời xưa, thế mà giống đa tình luống những sầu chung, hạt lệ Tầm Dương chan chứa; lòng cảm cựu ai xui thương mướn, nghe câu ngọc thụ não nùng.
Cho hay danh sĩ giai nhân, cùng một kiếp hoa nghiêm nặng nợ. Ngán nỗi non xanh đất đỏ, để riêng ai luân lạc đau lòng. Ta cũng nòi tình, thương người đồng điệu. Cái kiếp không hoa lẩm cẩm, con hồn xuân mộng bâng khuâng. Đã toan đúc sẵn nhà vàng chờ người quốc sắc, lại muốn mượn chùm phương thảo hú vía thuyền quyên.
Sẵn bút nghiên chia vịnh từng hồi, đem sự tích tóm làm một tựa. Bây giờ kể còn dài chưa hết, hạt ba tiêu như thánh thót mưa thu. Hỡi ơi, hồn còn có biết hay chăng? Bóng hoàn bội tưởng ra vào Lạc phố.
Hồi 1
KIỀU ĐI THANH MINH
Mùa xuân ai khéo vẽ nên tranh
Nô nức đua nhau hội đạp thanh
Phận bạc ngậm ngùi người chín suối
Duyên nay dun dủi khách ba sinh
Dãy hoa nép mặt gương lồng bóng
Ngàn liễu rung cương sóng gợn tình
Man mác vì đâu thêm ngán nỗi!
Đường về chiêng đã gác chênh chênh.
Nô nức đua nhau hội đạp thanh
Phận bạc ngậm ngùi người chín suối
Duyên nay dun dủi khách ba sinh
Dãy hoa nép mặt gương lồng bóng
Ngàn liễu rung cương sóng gợn tình
Man mác vì đâu thêm ngán nỗi!
Đường về chiêng đã gác chênh chênh.
Hồi 2
HỘI NGỘ VƯỜN THÚY
Hết nghĩ gần thôi lại nghĩ xa
Hiu hiu án sách ngọn đèn tà.
Gương loan phảng phất hồn cung quế
Giấc bướm mơ màng khách trướng sa.
Mười vận sầu tuôn đôi gót ngọc
Trăm năm duyên bén một cành thoa.
Mái Tây bõ lúc chờ trăng dựng
Rày đã vườn xuân tỏ mặt hoa .
Hiu hiu án sách ngọn đèn tà.
Gương loan phảng phất hồn cung quế
Giấc bướm mơ màng khách trướng sa.
Mười vận sầu tuôn đôi gót ngọc
Trăm năm duyên bén một cành thoa.
Mái Tây bõ lúc chờ trăng dựng
Rày đã vườn xuân tỏ mặt hoa .
Hồi 3
KIỀU THỀ NGUYỀN VỚI KIM TRỌNG
Dan díu vì ai luống ngẩn ngơ
Để ai gió đón lại trăng chờ!
Sông Ngân chưa bắc cầu Ô thước
Phận liễu còn e trận gió mưa
Lựa mối tơ tình năm ngón dạo
Dẹp lò lửa dục một lời thưa
Đuốc hoa muốn vẹn niềm băng tuyết
Nào phải trăng hoa khéo ỡm ờ.
Để ai gió đón lại trăng chờ!
Sông Ngân chưa bắc cầu Ô thước
Phận liễu còn e trận gió mưa
Lựa mối tơ tình năm ngón dạo
Dẹp lò lửa dục một lời thưa
Đuốc hoa muốn vẹn niềm băng tuyết
Nào phải trăng hoa khéo ỡm ờ.
Hồi 4
KIỀU CẬY EM THAY LỜI
Sự đâu sóng gió nổi cơn đen
Chín chữ cù lao phải báo đền
Ân nặng quản chi liều phận thiếp
Tình thân âu sẽ chắp duyên em
Nước non nghìn dặm đôi hàng lệ
Tâm sự năm canh một bóng đèn
Ướm hỏi Liêu Dương người có biết?
Này là trâm quạt của làm tin.
Chín chữ cù lao phải báo đền
Ân nặng quản chi liều phận thiếp
Tình thân âu sẽ chắp duyên em
Nước non nghìn dặm đôi hàng lệ
Tâm sự năm canh một bóng đèn
Ướm hỏi Liêu Dương người có biết?
Này là trâm quạt của làm tin.
Hồi 5
KIỀU BÁN MÌNH CHUỘC CHA
Thử đem tình hiếu bắc đồng cân
Trăm thảm nghìn sầu góp một thân
Bèo dạt mây trôi đành với phận
Đào tơ liễu yếu ngán cho xuân
Giọt sương trĩu nặng hoa lìa gốc
Vạ gió gây nên nước đến chân
Nông nỗi hợp tan lời gắn bó
Trời già âu cũng mở đường nhân.
Trăm thảm nghìn sầu góp một thân
Bèo dạt mây trôi đành với phận
Đào tơ liễu yếu ngán cho xuân
Giọt sương trĩu nặng hoa lìa gốc
Vạ gió gây nên nước đến chân
Nông nỗi hợp tan lời gắn bó
Trời già âu cũng mở đường nhân.
Hồi 6
VƯƠNG ÔNG ĐƯỢC THA
Tình trong uy phép chẳng qua tiền
Lo liệu sao đây được vẹn tuyền
Phận bạc cũng liều son với phấn
Mình vàng âu dễ trắng thay đen
Dấu bèo nhờ có đèn trời rạng
Lượng bể dong cho sóng đất êm
Minh thịnh nay mừng đời thánh đế
Nào phường gái hiếu với quan liêm.
Lo liệu sao đây được vẹn tuyền
Phận bạc cũng liều son với phấn
Mình vàng âu dễ trắng thay đen
Dấu bèo nhờ có đèn trời rạng
Lượng bể dong cho sóng đất êm
Minh thịnh nay mừng đời thánh đế
Nào phường gái hiếu với quan liêm.
Hồi 7
KIỀU VỀ TRÚ PHƯỜNG
Bao giờ duyên thắm bỗng nên phai
Bèo nước lênh đênh bước lạc loài
Thề nặng còn ghi năm bẩy hẹn
Tình sâu sẽ rỉ một đôi lời
Quấy lầm vẻ ngọc, bùn lai láng
Thổi nát màu hoa, gió tả tơi
Trằn trọc năm canh sầu chín khúc
Ngăn rào riêng để thiệt cho ai.
Bèo nước lênh đênh bước lạc loài
Thề nặng còn ghi năm bẩy hẹn
Tình sâu sẽ rỉ một đôi lời
Quấy lầm vẻ ngọc, bùn lai láng
Thổi nát màu hoa, gió tả tơi
Trằn trọc năm canh sầu chín khúc
Ngăn rào riêng để thiệt cho ai.
Hồi 8
TÚ BÀ KHUYÊN KIỀU
Sa chân trót đã xuống thuyền buôn
Cả giận thôi thôi khó nghĩ khôn
Non nước chắc chi lời ước cũ
Phong trần liều với mũi dao con
Hoa lìa dưới trướng hồn man mac
Gió thổi bên tai giọng ngọt ngon
Cho biết tay già là tổ bợm
Dù ai bóp bẹp cũng vê tròn.
Cả giận thôi thôi khó nghĩ khôn
Non nước chắc chi lời ước cũ
Phong trần liều với mũi dao con
Hoa lìa dưới trướng hồn man mac
Gió thổi bên tai giọng ngọt ngon
Cho biết tay già là tổ bợm
Dù ai bóp bẹp cũng vê tròn.
Hồi 9
KIỀU MẮC LẬN SỞ KHANH
Những nghĩ chim lồng chắp cánh bay
Họa khi vận rủi có hồi may
Làng nho người cũng coi ra vẻ
Bợm xỏ ai ngờ mắc phải tay
Hai chữ tin hồng cao gác nguyệt
Một roi vó ký tếch đường mây
Mẫu đơn vùi dập cơn mưa gió
Cái nợ yên hoa khéo đọa đày.
Họa khi vận rủi có hồi may
Làng nho người cũng coi ra vẻ
Bợm xỏ ai ngờ mắc phải tay
Hai chữ tin hồng cao gác nguyệt
Một roi vó ký tếch đường mây
Mẫu đơn vùi dập cơn mưa gió
Cái nợ yên hoa khéo đọa đày.
Hồi 10
TÚ BÀ DẠY NGHỀ CHƠI
Bước tới lui ra luống ngại ngùng
Thôi thôi ta đã mắc vào vòng
Bán buôn quen những lời chênh lệch
Nghề nghiệp này thêm cách lạ lùng
Trăng tỏ đài gương người thẹn bóng
Hoa đưa trướng gấm khách tô hồng
Xin đừng cậy sắc khoe tài nữa
Muốn học điều hay phải tốn công
Thôi thôi ta đã mắc vào vòng
Bán buôn quen những lời chênh lệch
Nghề nghiệp này thêm cách lạ lùng
Trăng tỏ đài gương người thẹn bóng
Hoa đưa trướng gấm khách tô hồng
Xin đừng cậy sắc khoe tài nữa
Muốn học điều hay phải tốn công
Hồi 11
KIỀU GẶP THÚC SINH
Tài sắc thương thay cũng một đời
Lầu xanh lần lữa buổi hôm mai
Dấu bèo đã chắc đâu là đất
Lòng kiến may ra thấu đến trời
Chín khúc chưa nguôi cơn gió thảm
Nghìn vàng đã chuốc chén hoa cười!
Bó tay nào biết là chàng Thúc
Cũng gớm gan cho thói bốc rời!
Lầu xanh lần lữa buổi hôm mai
Dấu bèo đã chắc đâu là đất
Lòng kiến may ra thấu đến trời
Chín khúc chưa nguôi cơn gió thảm
Nghìn vàng đã chuốc chén hoa cười!
Bó tay nào biết là chàng Thúc
Cũng gớm gan cho thói bốc rời!
Hồi 12
KIỀU LẤY THÚC SINH
Mảng vui quán Sở lại lầu Tần
Lựa sợi tơ vươn chắp mối dần
Núi tác hợp nhờ tay tạo hóa
Bể trầm luân thoát nợ phong trần
Lửa hương tình lại ưa duyên mới
Mưa gió hoa cùng rạng vẻ xuân
Tưởng lúc cung đàn khi cuộc rượu
Trăng thề soi bóng vẹn mười phân.
Lựa sợi tơ vươn chắp mối dần
Núi tác hợp nhờ tay tạo hóa
Bể trầm luân thoát nợ phong trần
Lửa hương tình lại ưa duyên mới
Mưa gió hoa cùng rạng vẻ xuân
Tưởng lúc cung đàn khi cuộc rượu
Trăng thề soi bóng vẹn mười phân.
Hồi 13
THÚC SINH VỀ THĂM HOẠN THƯ
Trong nửa năm trời mới bén hơi
Hồ vui xum hợp lại xa khơi
Chén đưa lòng những băn khoăn nỗi
Dặm thẳng hồn còn lẩn quất nơi
Nước lã ra chừng coi cũng lắng
Bồ hòn hồn dễ ngậm làm tươi,
Ghê cho cái gái tay đanh đá
Đon đả càng thêm vẻ nói cười
Hồ vui xum hợp lại xa khơi
Chén đưa lòng những băn khoăn nỗi
Dặm thẳng hồn còn lẩn quất nơi
Nước lã ra chừng coi cũng lắng
Bồ hòn hồn dễ ngậm làm tươi,
Ghê cho cái gái tay đanh đá
Đon đả càng thêm vẻ nói cười
Hồi 14
KIỀU MẮC TAY HOẠN THƯ
Ầm ầm kéo đến lũ đầu trâu
Cơ hội gây nên bởi tại đâu?
Hồn bướm còn đương mơ giấc thẳm
Miệng hùm thoắt đã mắc mưu sâu
Bơ vơ chiếc nhạn trăng in bóng
Tan tác chồi hoa gió thổi sầu
Ngẫm nghĩ nguồn cơn trời cũng nghịch
Trêu nhau rồi lại gặp tay nhau.
Cơ hội gây nên bởi tại đâu?
Hồn bướm còn đương mơ giấc thẳm
Miệng hùm thoắt đã mắc mưu sâu
Bơ vơ chiếc nhạn trăng in bóng
Tan tác chồi hoa gió thổi sầu
Ngẫm nghĩ nguồn cơn trời cũng nghịch
Trêu nhau rồi lại gặp tay nhau.
Hồi 15
KIỀU Ở QUAN ÂM CÁC
Nhạt nhẽo mùi thuyền bữa muối rau
Chuông rền mõ ruổi lại thêm sầu
Cầm bằng nương náu qua ngày bụt
Đã chắc nguồn cơn trọn kiếp tu
Hai chữ nhân duyên cơn gió thoảng
Một mình đèn sách bóng trăng thu
Bể trầm luân biết đâu là bến
Tế độ nhờ tay bắc lấy cầu.
Chuông rền mõ ruổi lại thêm sầu
Cầm bằng nương náu qua ngày bụt
Đã chắc nguồn cơn trọn kiếp tu
Hai chữ nhân duyên cơn gió thoảng
Một mình đèn sách bóng trăng thu
Bể trầm luân biết đâu là bến
Tế độ nhờ tay bắc lấy cầu.
Hồi 16
THÚC SINH LÉN THĂM KIỀU
Những căm giàm buộc mắc tay già
Nửa bước đường đi mấy dặm xa
Án bút thẩn thơ người viết kệ
Rừng thuyền lấm lét khách tìm hoa
Câu kinh bối diệp câu thơ họa
Giọt nước dương chi giọt lệ pha
Bỗng phút lưng trời cơn sét dậy
Tường đông sư tử lộ đầu ra.
Nửa bước đường đi mấy dặm xa
Án bút thẩn thơ người viết kệ
Rừng thuyền lấm lét khách tìm hoa
Câu kinh bối diệp câu thơ họa
Giọt nước dương chi giọt lệ pha
Bỗng phút lưng trời cơn sét dậy
Tường đông sư tử lộ đầu ra.
Hồi 17
KIỀU GẶP TỪ HẢI
Những nghĩ nương mình chốn cửa không
Gỡ ra sao khéo buộc vào vòng
Nước non lại gặp thần mày trắng
Quả kiếp còn đeo nợ má hồng
Bể khổ nào ai tay tế độ
Cõi trần mấy kẻ mặt anh hùng
Lạ cho lời nói nên tri kỷ
Hương bén mùi duyên lửa lại nồng.
Gỡ ra sao khéo buộc vào vòng
Nước non lại gặp thần mày trắng
Quả kiếp còn đeo nợ má hồng
Bể khổ nào ai tay tế độ
Cõi trần mấy kẻ mặt anh hùng
Lạ cho lời nói nên tri kỷ
Hương bén mùi duyên lửa lại nồng.
Hồi 18
KIỀU BÁO ÂN BÁO OÁN
Phấp phới lầu trang gió thổi cờ
Rồng mây cá nước lúc duyên ưa
Hạ oai sấm sét gươm ba thước
Tạ đức cao sâu thiếp một tờ
Nếm thử ngọt cay sau mới trải
Đền xong ân oán trước đâu ngờ
Vì cây nên phải thương dây quấn
Ả Hoạn rầy xem sáng mắt chưa?
Rồng mây cá nước lúc duyên ưa
Hạ oai sấm sét gươm ba thước
Tạ đức cao sâu thiếp một tờ
Nếm thử ngọt cay sau mới trải
Đền xong ân oán trước đâu ngờ
Vì cây nên phải thương dây quấn
Ả Hoạn rầy xem sáng mắt chưa?
Hồi 19
TỪ HẢI RA HÀNG
Phút bỗng đem thân bỏ chiến tràng
Ba quân xơ xác ngọn cờ hàng
Xá chi bèo bọt tôi vì nước
Thẹn với non sông thiếp phụ chàng
Cung oán nỉ non đàn Bạc mệnh
Duyên may run rủi lưới Tiền Đường
Mười lăm năm ấy người trong mộng
Chẳng những là đây mới Đoạn trường.
Ba quân xơ xác ngọn cờ hàng
Xá chi bèo bọt tôi vì nước
Thẹn với non sông thiếp phụ chàng
Cung oán nỉ non đàn Bạc mệnh
Duyên may run rủi lưới Tiền Đường
Mười lăm năm ấy người trong mộng
Chẳng những là đây mới Đoạn trường.
Hồi 19b
KIỀU TRẦM MÌNH
(Bài vịnh này phụ thêm bài vịnh hồi thứ 19)
Trời xanh thăm thẳm thấu hay không
Bỗng chốc xui nên phụ tấm lòng
Trăm trận xông pha đèn trước gió
Ngàn năm công nghiệp, bọt ngoài sông
Trần ai thương hại người xương trắng
Đất nước bơ vơ phận má hồng
Sự thế đã đành dâu hóa bể
Thôi thời quyết một thác cho xong.
Bỗng chốc xui nên phụ tấm lòng
Trăm trận xông pha đèn trước gió
Ngàn năm công nghiệp, bọt ngoài sông
Trần ai thương hại người xương trắng
Đất nước bơ vơ phận má hồng
Sự thế đã đành dâu hóa bể
Thôi thời quyết một thác cho xong.
Hồi 20
TÁI HỢP
Một đàn giải kết mới thông linh
Những nghĩ hồn trăng lại hiện hình
Mừng rỡ xiết bao cười, nói, khóc,
Bâng khuâng nào biết nợ, duyên, tình
Hoa chưa phai thắm hương còn ngát
Người lại thêm xuân giá vẫn thanh
Chuốc chén thề xưa so phím cũ
Ngắm ai riêng những ức cho mình.
Những nghĩ hồn trăng lại hiện hình
Mừng rỡ xiết bao cười, nói, khóc,
Bâng khuâng nào biết nợ, duyên, tình
Hoa chưa phai thắm hương còn ngát
Người lại thêm xuân giá vẫn thanh
Chuốc chén thề xưa so phím cũ
Ngắm ai riêng những ức cho mình.
TỔNG VỊNH TRUYỆN KIỀU
Cuốn ngỏ rèm xuân trải mấy sương
Sắc tài chi lắm để làm gương
Công cha bao quản liều thân thiếp
Sự nước xui nên phụ nghĩa chàng
Cung oán nỉ non đàn Bạc mệnh
Duyên nay run rủi lưới Tiền Đường
Hai bên vẹn cả tình cùng hiếu
Đem bắc đồng cân đáng mấy vàng.
Sắc tài chi lắm để làm gương
Công cha bao quản liều thân thiếp
Sự nước xui nên phụ nghĩa chàng
Cung oán nỉ non đàn Bạc mệnh
Duyên nay run rủi lưới Tiền Đường
Hai bên vẹn cả tình cùng hiếu
Đem bắc đồng cân đáng mấy vàng.
HÁT NÓI - VỊNH TRUYỆN KIỀU
THÚY KIỀU OAN TRÁI
Bát ngát nhẽ gió thanh, trăng bạc,
Trạnh niềm xưa lại nhớ nàng Kiều.
Phận hồng nhan cay đắng trăm chiều
Cơn dâu bể phải theo thời sự.
Mình nàng tính không đường lưỡng lự
Suốt năm canh nương bóng đèn tàn
Trách ông tơ sao khéo đa đoan
Duyên chị để mượn em chắp chỉ
Nhất phiến tài tình thiên cổ lụy
Tân thanh đáo để vị thùy thương(*)
Mười lăm nam trong sổ đoạn trường
Son phấn biết mấy lần trôi giạt.
Chữ tình để dành chung kiếp khác,
Đạo sinh thành trước phải đền ơn.
Gác lời thệ hải minh sơn
Trạnh niềm xưa lại nhớ nàng Kiều.
Phận hồng nhan cay đắng trăm chiều
Cơn dâu bể phải theo thời sự.
Mình nàng tính không đường lưỡng lự
Suốt năm canh nương bóng đèn tàn
Trách ông tơ sao khéo đa đoan
Duyên chị để mượn em chắp chỉ
Nhất phiến tài tình thiên cổ lụy
Tân thanh đáo để vị thùy thương(*)
Mười lăm nam trong sổ đoạn trường
Son phấn biết mấy lần trôi giạt.
Chữ tình để dành chung kiếp khác,
Đạo sinh thành trước phải đền ơn.
Gác lời thệ hải minh sơn
HÁT NÓI - VỊNH TRUYỆN KIỀU
THÚY KIỀU LƯU LẠC
So tài tình Thuý Kiều đệ nhất
Tiết thanh minh tảo mộ Đạm Tiên
BÓng tà dương gác mái tây hiên
Theo vó ký gặp chàng Kim Trọng.
Đêm thoắt thấy thần nhân báo mộng.
Số cô còn nhiều nợ phong hoa.
Sực tỉnh cơn tưởng nỗi niềm xa
Năm canh nguyệt ủ ê chiều liễu yếu
Đoạn trường mộng lý căn duyên liễu
Bạc mệnh cầm chung oán hận trường (*)
Mối tơ vương xẩy cuộc tang thương
Người má phấn bên trời lưu lạc.
Ngẫm duyên mười lăm năm chếch mác
Phận hồng nhan nhiều nỗi gian truân.
Trêu ngươi chi mấy Tạo nhân.( **)
Tiết thanh minh tảo mộ Đạm Tiên
BÓng tà dương gác mái tây hiên
Theo vó ký gặp chàng Kim Trọng.
Đêm thoắt thấy thần nhân báo mộng.
Số cô còn nhiều nợ phong hoa.
Sực tỉnh cơn tưởng nỗi niềm xa
Năm canh nguyệt ủ ê chiều liễu yếu
Đoạn trường mộng lý căn duyên liễu
Bạc mệnh cầm chung oán hận trường (*)
Mối tơ vương xẩy cuộc tang thương
Người má phấn bên trời lưu lạc.
Ngẫm duyên mười lăm năm chếch mác
Phận hồng nhan nhiều nỗi gian truân.
Trêu ngươi chi mấy Tạo nhân.( **)